Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), titanyum dioksitin gıda katkı maddesi olarak artık güvenli kabul edilmediğini açıklayarak gündelik hayatta birçok ürün içerisinde yer alan titanyum dioksite dikkat etmemiz gerekliliği ortaya çıkarttı.
İlaçlarda, kişisel bakım ürünlerinde hatta gıda maddelerinde beyazlatıcı olarak kullanılan titanyum dioksit maddesi sağlığımız açısından tehlike yaratıyor. “E171” olarak da kodlanan titanyum dioksit, renklendirici, beyazlatıcı, tatlandırıcı, nem tutucu, UVA/UVB ışınlarının geçişine engel olduğu için raf ömrü uzatıcı bir katkı maddesidir. Süt ürünleri, sofra tuzu, un gibi ürünlerin yanı sıra, diş macunu, temizlik ürünleri içinde de mevcuttur. Nano teknolojik, kendini temizleyen boyalara ve kumaşlara, güneş pillerine özelliğini kazandıran etken maddedir. Güneşin zararlı ışınları olan UVA ve UVB ışınlarını geçirmeyen titanyum dioksit bu özelliklerinden dolayı güneş kremlerinde beyazlatıcı ve kapatıcı özelliklerinden dolayı fondöten gibi kapatıcıların ve kozmetik ürünlerinin içerisinde de çoğunlukla kullanılmaktadır. Nano teknolojik boyalarda koruyucu madde olarak kullanılan ve ilaç sanayinde koruyucu ve renklendirici amaçlı kullanılan kimyasal bir bileşendir. Ayrıca, boya, plastik, mürekkep, kauçuk ve kozmetik ürünlerinde beyazlatma amacıyla kullanılır. Beyazlarınız için aldığınız deterjanlar aslında lekeyi çıkarmıyor, içinde bulunan titanyum dioksit ile beyaza boyuyor.
Titanyum dioksit ile ilgili EFSA 2016’dan bu yana gıdalarda kullanımının yasaklanacak kadar sağlık riski oluşturmadığı görüşündeydi. Ancak kanserojen olma ihtimali ile ilgili bir süredir endişeler devam etmekte ve bazı bilgi boşlukları bulunmaktaydı. Hatta Avrupa Birliği ülkeleri arasında Fransa, 2019’un sonunda aldığı bir kararla titanyum dioksit kullanımını yasaklamıştı. EFSA bu konudaki görüşünü tekrar revize ederek bilgi boşluklarını doldurdu. Bilimsel çalışmalarının kanıtlarını inceledikten sonra titanyum dioksit partiküllerinin genotoksik etkisinin olduğuna, yani genetik bir zarar verebileceği ihtimalinin göz ardı edilemeyeceği kararına vardı. Bunun sonucunda titanyum dioksit için bir gıda katkı maddesi olarak Kabul Edilebilir Günlük Alım (ADI) miktarı yani güvenilir bir doz önermedi.
Ancak EFSA’nın aldığı kararlar tavsiye niteliğinde olup bu konu önümüzdeki günlerde de gıda güvenliği ve sağlık alanında karşımıza çıkacak gündem konularından biri olacaktır. Bu yüzden gıda alışverişi yaparken etiket okumaya özen göstererek içeriğinde titanyum dioksit (E171) varlığını kontrol edip alışveriş yapmamız gerektiği görüşündeyim.
